Najczęściej wykorzystuje się liście szałwii, rzadziej korzeń lub kwiaty. W jej liściach znajduje się olejek eteryczny.  Składnikami czynnymi szałwii są między innymi olejek eteryczne ( zwierające tujon, eukaliptol, kamforę ). Frakcja terpenowa szałwii leczniczej bierze udział w wielu procesach ponieważ zawiera α- i β-tujon, 1,8-cyneol, linalool, kamforę i szereg innych substancji Wykazano, że kwas ursolowy w szałwii jest jednym ze składników odpowiedzialnych za jego potencjał przeciwzapalny. Zawarte w szałwii substancje zmniejszają wydzielanie mleka, łoju i potu. Mają działanie przeciwzapalne, ściągające na błony śluzowe, przeciwskurczowe, antybakteryjne, przeciwgrzybicze. Szałwia działa wiatropędnie, ale także hamuje procesy gnilne i fermentacyjne dzięki czemu zapobiega wzdęciom. Obniża poziom glukozy we krwi, przyśpiesza gojenie ran. Ma szerokie zastosowanie w dermatologii. Liść szałwii jest stosowany jako tradycyjny środek łagodzący łagodne stany zapalne skóry i infekcje bakteryjne skóry. Skuteczność szałwii w infekcjach bakteryjnych a także grzybiczych skóry została potwierdzona badaniami. Wyciągi z szałwii wykazują działanie przeciwbakteryjne o szerokim spektrum działania i są skuteczne nawet przeciwko opornym szczepom. Wydaje się, że nie tylko same wyciągi z szałwii, ale także ich kombinacje z antybiotykami są bardzo obiecujące. Różne ekstrakty z szałwii wykazały synergistyczne działanie razem z tetracykliną, amoksycyliną, chloramfenikolem, oksacyliną i konserwującym propyloparabenem. Olejek szałwiowy ma też właściwości przeciwświądowe, skutecznie leczy ukąszenia i ugryzienia przez owady i odstrasza pasożyty (komary, pchły, roztocza).

Szałwia stosowana doustnie skutecznie leczy objawy nieżytu żołądka i jelit, hamuję biegunkę.  Fenolokwasy zawarte w szałwii maja właściwości antyoksydacyjne. Szałwia wykazuje aktywność antyandrogenną i estrogenną. Dlatego jest stosowana w łysieniach na tle hiperandrogenizmu a ze względu na hamowanie androgenów i silny wpływ przeciwzapalny nadaje się do leczenia przerostu gruczołu krokowego.  Szałwia to także doskonałe źródło kwasów organicznych i witamin m.in. witmauny A, B, C  oraz składników mineralnych jak wapń, potas, magnez, żelazo, cynk i sów . Szałwia, ze względu na wszechstronne działanie, może być stosowana zarówno profilaktycznie, jak i w celach leczniczych u ludzi i zwierząt. U zwierząt nie możemy stosować nalewek na bazie alkoholu z uwagi na szkodliwość alkoholu dla zwierząt.  Nie znaleziono doniesień na temat potencjalnych działań niepożądanych po miejscowym stosowaniu szałwii na skórze psów, nie mniej jednak jak przed zastosowaniem każdego olejku należy najpierw zastosować niewielką ilość w jednym miejscu aby sprawdzić czy nie wywoła reakcji alergicznej. Ponadto zaleca się najczęściej zastosowanie olejku w rozcieńczeniu z solą fizjologiczną.

Uwaga! Przy dłuższym podawaniu przetworów z szałwii i w nadmiernych dawkach może dojść do zatrucia organizmu. Objawy zatrucia to otępienie, drgawki, nudności, zawroty głowy.