Różanecznik, azalia, rododendron (Rhododendron L.) – roślina trująca

Gatunki wrażliwe na zatrucie: koty, psy

Poziom toksyczności: łagodne do ciężkich, w zależności od ilości spożycia

Objawy

  • ślinotok
  • Wymioty
  • Biegunka
  • Brak apetytu
  • Bóle brzucha
  • Nieprawidłowe tętno
  • Spadek ciśnienia
  • Osłabienie
  • Wstrząs
  • Depresja
  • Ślepota
  • Drgawki
  • Śpiączka

Stopień toksyczności : łagodny do ciężkiego

Różanecznik, azalia, rododendron (Rhododendron L.) –  to rodzaj rożlin należących do rodziny wrzosowatych. Należy do nich około 1000 gatunków roślin. Pochodzi z Chin i Japonii, gdzie jego naturalnym środowiskiem są wilgotne, chłodne lasy. Do Europy została sprowadzona w 1808 roku. Na początku tworzyła odrębny rodzaj Azalea, z czasem włączono ją do rodzaju Rhododendron . To jednym z częściej uprawianych krzewów ozdobnych. Rododendronami lub różanecznikami nazywane są gatunki i odmiany, które mają zimozielone, skórzaste liście , natomiast azaliami te o liściach miękkich, lekko owłosionych i zrzucanych na zimę lub półzimotrwałych.

Rośliny te zawierają grajanotoksynę ( zwaną także pod nazwami andromedotoksyna, acetylandromedol i rodotoksyna ). Grajanotoksyna odpowiada za pobudzenie komórek mięśniowych i nerwowych z powodu ciągłego stanu depolaryzacji. Wszystkie części rośliny są uważane za trujące, już po spożyciu ilości 0,2% masy ciała zwierzęcia może dojść do zatrucia. Po spożyciu, objawy kliniczne obejmują objawy żołądkowo-jelitowe ( ślinienie, wymioty, biegunkę, bóle brzucha, brak apetytu), sercowo-naczyniowe (zaburzenia tętna, zaburzenia rytmu serca, osłabienia, spadek ciśnienia ) i objawy ze strony centralnego układu nerwowego ( depresja, drżenie , przemijająca ślepota, drgawki, śpiączka, itd.).

Rośliny maja nieprzyjemny smak i dają uczucie pieczenia więc zniechęca to zwierzęta do spożycia . Pomimo ciężkiego zatrucia są duże szanse wyzdrowienia ponieważ grajanotoksyny są szybko metabolizowane.

Różanecznik alpejski /rdzawy/ Rhododenron ferrugioneum , który można sporadycznie spotkać w Sudetach oraz jest uprawiany w ogrodach w całej Europie w medycynie ludowej Szwajcarii, Francji, Włoch, Niemiec i Austrii jest stosowany w leczeniu nadciśnienia, reumatyzmu, dny moczanowej, stwardnienia mięśni, bólów mięśniowych, stanów zapalnych i bólowych nerwów, migren, chorób nerek (stany zapalne, infekcje, kamica), skóry (wypryski na tle zaburzeń metabolicznych) i przewodu pokarmowego a także  przy zaburzeniach neurologicznych osób starszych. W Rosji  gatunek Rhododendron chrysanthemum Pallas jest stosowany w leczeniu chorób reumatycznych i artretyzmu. Surowcem zielarskim jest liść. Nawet w terapii ludzi różanecznik alpejski i syberyjski powinny  być stosowane w leczeniu przez wytrwanych fitoterapuetów lub w konsultacji z lekarzem mającym wiedzę z zakresu fitofarmakologii.