Rumianek bezpromieniowy (Matricaria discoidea DC.) – właściwości lecznicze.
Rośliny lecznicze są tradycyjnie stosowane od wieków do pielęgnacji ran i leczenia różnych chorób zarówno u ludzi, jak i zwierząt. Jedną z najbardziej znanych jest rumianek.
Na zdjęciu widzicie rumianek bezpromieniowy, kiedyś spotykałam go wszędzie, dziś niestety to rzadkość. Ludzie regularnie koszą łąki, trawniki i nie ma możliwości wzrostu przy takim użytkowaniu. Wracając z pracy do domu mijam taki skrawek łąki gdzie rośnie, dlatego tak o nim pomyślałam. Planuję go posadzić na ogrodzie sąsiada, który ma bardzo ekologiczny ogród w zasadzie prawie wcale nie ingeruje w jego życie. Trawa i kwiaty rosną jak chcą, nie wycina drzew. To prawdziwy raj dla ptaków, wiewiórek , kwiatów…
Rumianek bezpromieniowy (Matricaria discoidea DC.) należy do rodziny astrowatych . Nazywany jest także rumiankiem amerykańskim lub cygańskim lub marunką. Naturalnie występuje w Ameryce Północna i Azji Wschodniej. Do Europy został sprowadzony został w 1866 r. do ogrodu botanicznego i wkrótce stwierdzono jego występowanie na siedliskach synantropijnych. W Polsce jest rośliną pospolitą jednak jak napisałam w miastach częste koszenie łąk, czy wręcz brak łąk a zostawienie tylko wypielęgnowanych do przesady trawników sprawie, że jest go coraz mniej. Rumianek bezpromieniowy posiada silny, aromatyczny zapach, podobny jest wizualnie do rumianku, lecz kwiaty (żółte) nie posiadają białych płatków, jak w rumianku pospolitym.
Rumianek jest rośliną leczniczą. Świeże kwiatostany zjadane były przez dzieci Indian Ameryki Północnej i Eskimosów. Rumianek bezpromieniowy używany bywa do zwalczania pasożytów wewnętrznych. Przez Indian był stosowany do konserwacji jagód i mięsa. Można go dodawać do sałatek, dań, herbaty.
Surowcem są koszyczki kwiatowe, które zbiera się i suszy w czasie kwitnienia. Trzeba rozłożyć w pojedynczą warstwę i suszyć zacienionym i przewiewnym miejscu. Koszyczki kwiatowe zawierają 1-1,5% olejków eterycznych, matrycynę, kwas chamazulenowy, kwasmwalerianowy, chamazulen, patuletynę, luteolinę, komosynę, kwercytynę, chryzoeriol, izoramnetynę, umbeliferon, herniarynę, poliacetyleny, seskwiterpeny laktonowe. bisabolol, farnezen i mircen. W porównaniu z rumiankiem pospolitym zawiera mniej azulenu dlatego jego działanie napotne, przeciwzapalne, rozkurczowe, antseptyczne jest słabsze od rumianku pospolitego. Jednym z najbardziej aktywnych biologicznie związków fenolowych w rumianku jest apigenina wykazująca działanie przeciwutleniające, przeciwdrobnoustrojowe i cytotoksyczne
Z kwiatów jak i górnych odcinków pędów rumianku można przygotowywać napar 15-30 g rozdrobnionego surowca na 100 ml wrzącej wody. Zaleca się pić w ciągu dnia w małych ilościach ale często lub jednorazowo na czczo. Można również podać sproszkowany kwiat na czczo w ilości 2 łyżek . Stosuje się przy zaburzeniach trawiennych, nieżycie przewodu pokarmowego, bólach brzucha, w postaci płukanek przy stanach zapalnych gardła, kropli w zapaleniu spojówek , jako okłady z naparu przy zapaleniu powiek, stanach zapalnych skóry. zapaleniach mieszków i łojotoku. Łagodzi podrażnienia skóry, działa antyseptycznie i silnie przeciwzapalnie.
Preparaty z zawartością rumianku mają zastosowanie w dermatologii powodują szybkie cofnięcie się zmian na skórze towarzyszących chorobom pasożytniczym, alergicznym . Dermatologia to jedna z dziedzin weterynarii, którą jako lekarza weterynarii szczególnie się zajmuję oprócz dietetyki i behawiorystyki dlatego zastosowanie rumianku w dermatologii jest dla mnie bardzo interesujące. Generalnie, rumianek bezpromieniowy zawiera składniki o udowodnionym działaniu przeciwzapalnym, antyseptycznym, przeciwalergicznym a także uspokajającym.
W przypadku rumianku oceniano w badaniach in vitro działanie przeciwbakteryjne jego ekstraktów. wykazano hamujące a nawet bakteriobójcze działanie rumianku na stosunkowo szeroki zakres bakterii, szczególnie Gram-dodatnich. W jednym badań wykazano, że świeży ekstrakt z rumianku jest skuteczny przeciwko S. epidermidis opornemu na metycylinę i odnotowano synergistyczne oddziaływanie między oksacyliną i rumiankiem. S. epidermidis wchodzi w skład mikrobiomu skóry psów . Badania pokazują, że warto stosować w leczeniu nie tylko preparaty zawierające sam rumianek, ale również połączenia w preparatach rumianku z niektórymi antybiotykami co może zwiększyć ich skuteczność przeciwdrobnoustrojową. Wykazano również właściwości przeciwgrzybicze ekstraktu z rumianku przeciwko dermatofitom i niektórym drożdżakom jak M. canis, M. gypseum, T. mentagrophytes, T. rubrum, T. tonsurans, Aspergillus niger, Aspergillus fumigatus, Candida albicans .
Rumianek jest rośliną o działaniu przeciwświądowym. Preparaty zawierające rumianek mogłyby zatem mieć dodatkowo korzystny wpływ w leczeniu wtórnych infekcji skóry u psów atopowych, w gojeniu się ran i innych chorób skóry związanych ze świądem. Badania wykazały skuteczność stosowania rumianku w celu gojenia ran. Stwierdzono, że rumianek może działać wzmacniając kolagen a także wykazały miejscowe działanie przeciwzapalne rumianku co może również pomóc w gojeniu się ran.
Ze względu na działanie przeciwzapalne może zastąpić miejscowe leczenie glikokortykoidami nie tylko w zapaleniu ucha zewnętrznego, ale także w leczeniu CAD (canine atopic dermatitis) , eliminując niepożądane działania wynikające ze stosowania sterydów.
Ze względu na szerokie spektrum działania rumianek wydaje się być dobrą opcją terapeutyczną u psów cierpiących na zapalenie ucha zewnętrznego, zapalenie skóry i rany. Pacjenci mogą skorzystać nie tylko z jego działania przeciwdrobnoustrojowego i przeciwzapalnego, ale także z jego działania przeciwbólowego.
Literatura :
WSPANIAŁY ARTYKUŁ
Bardzo dziękuję za miłe słowa :)