Zatrucie środkami dezynfekcyjnymi u psów i kotów.

Najbardziej popularne środki dezynfekujące zawierają podchloryny, związki fenolowe. Często w ich składzie znajdują się również detergenty. Odpowiednio używane i rozpuszczane w wodzie nie stanowią problemu. Spożycie jednak nierozpuszczonych środków dezynfekujących bywa przyczyną zatruć.

Aktualnie cały świat zmaga się z problemem pandemii koronawirusa (COVID-19). Według CDC, nowy szczep koronawirusa, który powoduje COVID-19, jest najczęściej przenoszony z zainfekowanej osoby na inne osoby poprzez:

Drogą kropelkową przez kaszel i kichanie
Bliski kontakt osobisty, taki jak dotykanie
Dotykanie obiektu lub powierzchni z obecnością wirusa, a następnie dotykanie ust, nosa lub oczu przed umyciem rąk
Rzadko zanieczyszczenie kałem

Więcej informacji można znaleźć na stronie CDC: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/

Przeczytaj artykuł „Pandemia koronawirusa COVID-19 – co powinni wiedzieć opiekunowie zwierząt.”

Zarówno Centers for Disease Control and Prevention (CDC), jak i Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) potwierdzają, że zakażenie koronawirusem może przebiegać bezobjawowa, a skala transmisji bezobjawowej nie jest znana, dlatego stawiamy na zachowanie zasad bezpieczeństwa a przede wszystkim przestrzeganie zasad higieny. Obecne dowody sugerują, że SARS-CoV-2 może pozostawać przez wiele godzin lub dni na powierzchniach wykonanych z różnych materiałów. Czyszczenie widocznie zabrudzonych powierzchni, a następnie dezynfekcja jest najlepszym sposobem zapobiegania COVID-19 i innym wirusowym chorobom układu oddechowego w gospodarstwach domowych i społeczności.

Nie wiadomo, jak długo powietrze w pomieszczeniu zajmowanym przez osobę z potwierdzonym COVID-19 pozostaje potencjalnie zakaźne.

Zaleca się częste mycie rąk, dezynfekcję blatów, klamek i innych przedmiotów oraz powierzchni narażonych na skażenie drogą kropelkową. Szczegółowe wytyczne możecie znaleźć na stronie Centers for Disease Control and Prevention (CDC)

Uwaga !!! Do dezynfekcji używane są również preparaty na bazie etanolu. Przeczytaj artykuł „Najmniejsza ilość alkoholu spożyta przez psa i kota może powodować zatrucie”

Badania nad SARS CoV i MERS-CoV sugerują, że SARS-CoV-2 jest wrażliwy na promieniowanie ultrafioletowe i ciepło (56° C przez 30 minut jednak dane literaturowe nie są jednak spójne i w niektórych pracach pojawiają się zalecenia użycia temperatury 70°C przez minimum 45 minut). Skutecznie mogę dezaktywować SARS-CoV-2 takie środki dezynfekcyjne jak eter, etanol 75%, środki dezynfekujące zawierające chlor, kwas nadoctowy i chloroform. 70% roztwór etanolu inaktywuje wirusa w przeciągu 1 minuty, podobnie 6% kwas octowy (1 minuta), 0,1% podchloryn sodu (1 minuta) i 1% formaldechyd (2 minuty).

International Pharmaceutical Federation (FIP) podała listę środków dezynfekujących w zależności od obiektu, który mógł ulec skażeniu. Lista została opracowana przez Chińskie Stowarzyszenie Farmaceutyczne:

– powierzchnia obiektów – środek dezynfekujący zawierający chlor (1000 mg/ l), dwutlenek chloru (500 mg/ l), alkohol 75%;
– ręce – szybkoschnący środek do dezynfekcji rąk zawierający alkohol, środek dezynfekujący zawierający chlor, nadtlenek wodoru (woda utleniona);
– skóra – środek dezynfekujący na bazie jodu 0.5%, nadtlenek wodoru;
– błona śluzowa – środek dezynfekujący na bazie jodu 0.05%;
– powietrze w pomieszczeniu – kwas nadoctowy, dwutlenek chloru, nadtlenek wodoru;
– zanieczyszczenia – środek dezynfekujący zawierający chlor (5000-20000 mg/ l), proszek dezynfekujący lub proszek wybielający o właściwościach absorbujących;
– tekstylia: ubrania, pościel – środki dezynfekujące zawierające chlor (500 mg / l, tlenek etylenu)
– recepty – tlenek etylenu

pies w miescie w czasie epidemii koronawirusa

Zalecane do dezynfekcji powierzchni środki zawierają chlor. Takie preparaty są często stosowane do dezynfekcji ulic, przystanków …w miastach. Kilka dnie temu rozpoczęły się dezynfekcje polskich miast. Główny Inspektor Sanitarny wydał samorządom wytyczne dotyczące odkażania przestrzeni publicznych.

Preparaty na bazie chloru najczęściej jest to podchloryn sodu (popularny wybielacz) są również przeznaczone do użytku w gospodarstwach domowych i są one teraz bardzo często stosowane przez opiekunów zwierząt. Musimy pamiętać, że podchlorynu sodu nie należy rozpylać na ciało, jest to szkodliwe dla odzieży i skóry człowieka i zwierząt a szczególnie błon śluzowych (tj. oczu, ust) to środki wyłącznie do dezynfekcji powierzchni. Podchloryny i związki fenolowe działają drażniąco i mogą wywoływać oparzenia chemiczne.

Stopień szkodliwego wpływu na zdrowie zależy od rodzaju środka na jaki zwierzę jest narażone. Najczęściej zwykły domowy wybielacz, który jest środkiem drażniącym, ale nie żrącym co oznacza to, że objawy można leczyć w domu stosunkowo szybko i bezboleśnie.

Do kontaktu zwierząt z środkami może dochodzić w domu kiedy to np. zostawimy na chwilę preparat czyszczący bez nadzoru i zwierzę poliże, czy też aktualnie kiedy zwierzę na spacerze będzie narażona na kontakt z podłożem na które stosowano dezynfekcję, może dojść do podrażnienia skóry łap, brzucha (części ciała, które miały kontakt z podłożem) , ale substancja może dostać się do przełyku, żołądka jeśli po powrocie do domu zacznie lizać np. swoje łapy.

Jednak inne przypadki kontaktu z bardzo skoncentrowanymi środkami zawierającymi chlor mogą być poważniejsze. Wybielacz domowy ma poziom pH około 11, podczas gdy ultra skoncentrowany może mieć PH 12-12,5 (używane do sprzątania pomieszczeń obiektów) i uszkodzenie w przypadku kontaktu zwierząt z nimi mogą być poważne od zmiany na skórze, po uszkodzenia przełyku, żołądka, które mogą się goić od kilku tygodni po kilka miesięcy. Równie niebezpieczne mogą być wybielacza na bazie nadtlenku wodoru mogą powodować wymioty i podrażnienia tkanek.

Pamiętaj !!! Środki na bazie chloru im bardziej są rozcieńczone tym mniej toksyczne.

Jakie są oznaki i objawy zatrucia wybielaczem?

Wysoko skoncentrowany wybielacz czy środek do dezynfekcji na bazie chloru spowoduje oparzenia chemiczne i uszkodzenia zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Objawy mogą być od lekkich wymiotów bo wymioty z krwią przy zatruciu wybielaczami o wysokim stężeniu.

W większości przypadków, objawy zaczynają się w ciągu kilku minut . Możemy zaobserwować obfite ślinienie (szczególnie u kotów) oraz zaczerwienienia i podrażnienia skóry jamy ustnej i okolic jamy ustnej a także jeśli zwierzę chodziło po powierzchni, na którą stosowano środki dezynfekcyjne może być podrażniona skóra łap, brzucha, pachwin.. Zwierzę może ocierać pyskiem, mogą wystąpić wymioty szczególnie przy spożyciu większej ilości substancji, lub o wyższej koncentracji.

Jak leczy się zatrucie wybielaczem?

W przypadkach kiedy zwierzę spożyło lub zostało miejscowo narażone na skoncentrowany wybielacz lub masz takie podejrzenie należy natychmiast skonsultować się z lekarzem weterynarii.

Opiekun może sam udzielić pomocy zwierzęciu przy niewielkich podrażnieniach ograniczających się do skóry. Najlepiej szybko wziąć psa i poddać go długiej kąpieli z dużą ilością wody i odrobiną szamponu dla psów lub łagodnego płynu do mycia naczyń. W ten sposób zmywamy szkodliwą substancję a jeśli nie uda nam się jej całkowicie zmyć to znacznie zmniejszamy jej stężenie co czyni ją mniej szkodliwą. Zwierzęta, które połknęły niewielką ilość wybielacza o niskim stężeniu, zwykle same zwymiotują kilka razy, a następnie wracają do normy.

Jeśli jednak pies lub kot wypił trochę wybielacza i ślini się, ale nie wymiotuje, to należy zachęcić go do picia aby po pierwsze spłukał środek z błon śluzowych przewodu pokarmowego a po drugie dodatek wody sprawi, że obniżmy stężenie substancji szkodliwej .Koty można zachęcić do picia wody poprzez dodanie trochę wody od tuńczyka. Można również podać psu lub kotu niewielką ilość mleka, co je zachęci do picia a zarazem mleko pomoże zneutralizować pozostały wybielacz. W większości przypadków objawy powinny ustąpić po 30–45 minutach od leczenia. Jeśli nie ustępują należy skonsultować się z lekarzem weterynarii, który pomoże ocenić stan zwierzęcia i jeśli to konieczne, przepisze leki łagodzące objawy i wspomagające gojenie błony śluzowej przewodu pokarmowego.

Jak można zapobiec zatruciu wybielaczem?

Trzymaj wybielacz z dala od swoich zwierząt. Gdy nie jest używany, wybielacz należy zawsze przechowywać w miejscu niedostępnym dla psa lub kota. Podczas sprzątania powinieneś umieścić zwierzaka w innym pokoju i zabezpiczyć wybielacz tak aby nie był dostępny dla zwierzęcia.

Nigdy nie zostawiaj zwierzęcia bez nadzoru w obecności szkodliwych środków, ponieważ nigdy nie wiesz co może się wydarzyć.

Jeśli wiesz, że w okolicy twoich spacerów jest przeprowadzana dezynfekcja to po powrocie ze spaceru umyj dokładnie zwierzę.